ویرایش نام فارسی زرده بر

ویرایش نام فارسی زرده بر

Persian Name of Marbled Polecat

 

یکی از گونه‌های پستانداران ایران "زرده‌بر" نام دارد. تاکنون برای نام فارسی این گونه، واژه "زرده‌بر" به کار می رفت. برداشت نخست این است که نام این گونه باید به معنی پستانداری دارای بر(= پهلو) زردرنگ باشد اما با دقت به حروف به کاررفته در این نام، می بینیم که واژه "زرده" به کار می رود. اگر معنی نام "زرده‌بر" یعنی بَرَنده یا دُزد زرده باشد، به نظر نمی‌رسد که چنین نامی اساسا درست باشد و به کار بردن این نام دارای خطاست چون معنی نام "زرده بر" یعنی دزد زرده تخم مرغ است. اگر معنی "زرده‌بر" یعنی پستاندارای با پهلوی زردرنگ باشد، پس به‌جای کاربرد واژه "زرده" باید از واژه "زرد" استفاده کرد.

 

بنابر این، نیاز بود تا نام فارسی این گونه ویرایش شود. با هدف ویرایش درست و کامل برای این پستاندار، تصمیم گرفته شد که نام سمور نیز به عنوان نام گروه این جانور افزوده شود چون در این خانواده، سمور سنگی و سمور جنگلی و سمور آبی (شنگ) هم داریم و برای نشان دادن شباهت این گروه از جانوران مناسب است.

 

دربارۀ نام این گونه هم چندین پیشنهاد مطرح شد. نخست نام "سمور زرد" پیشنهاد شد اما چون بدن این پستاندار به طور کامل هم زرد و بور نبود، پیشنهادهای دیگر در نظر گرفته شد. پیشنهاد دیگر، سمور مرمری (هماهنگ با نام انگلیسی این گونه یعنی Marbled polecat) بود که پذیرفته نشد. همچنین پیشنهاد دیگر، توجه به داشتن خال و رنگ زرد و پیشنهاد نام ترکیبی "خال زرد" بود.

 

نیاز به یادآوری است که اگرچه در بیشتر کتاب‌ها، نام این گونه به شکل "زرده‌بر" بوده است، تنها منبعی که نام فارسی این گونه را به درستی به شکل "زردبر" به کار برده بود، کتاب "حیات وحش ایران، مهره‌داران" نوشته شادروان اسکندر فیروز بود.

 

در پایان، پیشنهاد شد که نام "سمور زردبر" به کار رود. در این نام، نام سمور برای نشان دادن گروه این جانور اضافه شده است. همچنین در نام ویرایش، با حذف "ه"، خطای پیشین برطرف شد تا نام ویرایش یافته همراه با ویرایش ناچیز از نام پیشین باشد تا پذیرش و کاربرد آن آسانتر باشد. اکنون نام "سمور زردبر" به معنی سموری است که پهلوهای آن زردرنگ است.

 

به همین دلیل، نام ویرایش یافته به شکل یر پیشنهاد شد:

"سمور زردبر"

 

نکته: نام سرده زردبر یعنی Vormela به معنی کرم کوچک و نام گونه آن یعنی peregusna یک واژه اوکراینی به معنی Polecat است.

 

*****