ثبت پلنگ ایرانی در آمل در آبان 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت پلنگ ایرانی در آمل در آبان 1398

Record of Persian Leopard in Amol in November 2019

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی (Vu)

گونه: پلنگ ایرانی Panthera pardus

تعداد پستاندار: 3 فرد

محل مشاهده: آمل

استان: مازندران

دوره مشاهدات: آبان 1398

مشاهده کنندگان: آقای باقر غفاری

Type of important species: IUCN Redlist (Vu)

Species: Persian Leopard Panthera pardus

No. of individuals: 3 individuals

Place of observation: Amol

Province: Mazandaran

Period of observations: November 2019

Observers: Bagher Ghaffari

ثبت شنگ معمولی در رامهرمز در آبان 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت شنگ معمولی در رامهرمز در آبان 1398

Record of Eurasian Otter in Ramhormoz in November 2019

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی

گونه: شنگ معمولی Lutra lutra

تعداد پستاندار: یک فرد تلفات جاده ای

محل مشاهده: رامهرمز به اهواز

استان: خوزستان

دوره مشاهدات: 17 آبان 1398

مشاهده کنندگان: آقای محمد الوندی

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Eurasian Otter Lutra lutra

No. of individuals: one individual road kill

Place of observation: Ramhormoz to Ahwaz

Province: Khuzestan

Period of observations: 8 November 2019

Observers: Mohammad Alvandi

تکمیل نام فارسی سیاهگوش و کاراکال

تکمیل نام فارسی سیاهگوش و کاراکال

Persian name of Caracal and Lynx

 

در چند سال گذشته شبهه ای در مورد استفاده از نام فارسی سیاهگوش مطرح شد. بر اساس توضیحاتی که در سایت ویکی پدیا آمده است، در متون کلاسیک ادبیات فارسی نظیر آثار سعدی، منظور از «سیاه‌گوش» همان کاراکال است اما امروزه در تمامی کتابهای علمی، سیاهگوش به گربه‌سانی با رنگ خاکستری و خال‌های سیاه اطلاق می‌شود و کاراکال به گربه‌سانی به رنگ نارنجی مایل قهوه‌ای و بدون خال.

 

برخی از علاقه مندان به پستانداران، پیشنهاد دادند که نام وشق برای سیاهگوش فعلی استفاده شود، در عوض نام سیاهگوش از نام فارسی این گونه حذف و فقط برای کاراکال استفاده شود. تجربیات گذشته در مورد چنین جابجایی در مورد نام فارسی دو گونه، ثابت کرد که به دلیل ایجاد سردرگمی شدید، نه تنها باعث استفاده از نام فارسی جدید نمی شود، بلکه مخاطبان با کنار گذاشتن نام قبلی آن، برای ارجاع به یک نام ثابت و مشخص، سراغ نام انگلیسی یا علمی این دو گونه خواهند رفت.

 

در ادبیات کهن به این جانور وَشَق گفته می‌شد که این نام از فارسی میانه vaχşak و فارسی باستانی vaχş گرفته شده و در متن‌های کلاسیک فارسی وشق نامیده می‌شد که به ترکی و عربی هم راه یافته‌است. هوشنگ اعلم در مقاله «سیاه‌گوش» در دانشنامه ایرانیکا معتقد است که شباهت جانورشناختی و داشتن طره موی سیاه‌رنگ بر روی گوش می‌تواند توجیه‌گر نام سیاهگوش (وشق Lynx) باشد که برخی نویسندگان مدرن به اشتباه برای این حیوان در نظر گرفته‌اند. اما هوشنگ ضیایی در کتاب راهنمای صحرایی پستانداران ایران این حیوان را سیاهگوش نامیده‌است. همچنین در اطلس پستانداران ایران که توسط سازمان حفاظت محیط زیست منتشر شده، نام حیوان، سیاهگوش آمده است.

 

بنابراین، به منظور رفع سردرگمی و کاهش شبهات و بیان دقیقتر نام گونه ها در زبان فارسی، شیوه استفاده از نام فارسی این دو گونه در زبان فارسی به شرح زیر پیشنهاد می شود.

 

سیاه گوش وشق

 Eurasian Lynx

Lynx lynx

با توجه به رایج بودن نام سیاهگوش برای نام فارسی این گونه در منابع علمی در نیم قرن گذشته، امکان حذف نام سیاهگوش برای نام فارسی این گونه وجود ندارد. بر این اساس، بهتر است که نام سیاهگوش در ابتدای نام فارسی این گونه حفظ شود. همچنین نام وشق که ریشه تاریخی دارد، در چند سال گذشته مورد استقبال افراد زیادی از ایرانیان علاقه مند به پستانداران قرار گرفت. بنابر این برای تکمیل نام فارسی قبلی این گونه، نام "وشق" نیز به نام فارسی فعلی این گونه اضافه خواهد شد و نام کامل این گونه به شکل "سیاهگوش وشق" بیان خواهد شد.

 

سیاهگوش کاراکال

Caracal

Caracal caracal

با توجه به اینکه نام قدیم این گونه در ادبیات کهن سیاهگوش بود، نام پیشنهاد می شود که در ابتدای نام فارسی هر دو گونه، نام فارسی سیاهگوش اضافه شود و نام کاراکال به عنوان نام تعیین کننده گونه حفظ شود و به صورت "سیاهگوش کاراکال" بیان شود. لازم به یادآوری است که میزان سیاهی پشت گوشها در این گونه بیشتر از "سیاهگوش وشق"  و کاملا سیاه است. بنابراین کاربرد نام سیاهگوش برای این گونه کاملا پسندیده به نظر می رسد.

-----

ثبت شنگ معمولی در کرخه در مهر 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت شنگ معمولی در کرخه در مهر 1398

Record of Eurasian Otter in Karkheh in October 2019

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی

گونه: شنگ معمولی Lutra lutra

تعداد پستاندار: دو فرد تلفات جاده ای

محل مشاهده: پارک ملی کرخه، شوش

استان: خوزستان

دوره مشاهدات: یک فرد در تاریخ 3 مهر 1398 توسط آقای روح الله رستمی و یک فرد دیگر در تاریخ 3 آبان 1398 توسط آقایان احمد زالی و حسین حسینی

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Eurasian Otter Lutra lutra

No. of individuals: 2 individuals, road kills

Place of observation: Karkheh NP, Shush

Province: Khuzestan

Period of observations: one individual on 25 September 2019 by Ruhollah Rostami and another individual on 25 October 2019 by Ahmad Zali & Hossein Hosseini

ثبت راکون در چوکا، رضوانشهر در آبان 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت راکون در چوکا، رضوانشهر در آبان 1398

Record of Common Raccoon in Chooka, Rezvan-Shahr in October 2019

 

چکیدۀ این ثبت

اهمیت گونه: گونه مهاجم آسیب‌رسان قطعی

نام گونه: راکون Procyon lotor

شمار پستاندار: 2 فرد

محل پایش: شهرک چوکا، رضوانشهر

استان: گیلان

زمان پایش: 4 آبان 1398

پایشگران: بانوان سحر آقایی و آنیتا عزیزی

Type of important species: Increasing

Species: Common Raccoon Procyon lotor

No. of individuals: 2 individuals

Place of observation: Chooka minicity, Rezvan-Shahr

Province: Gilan

Period of observations: 26 October 2019

Observers: Sahar Aghaei & Anita Azizi

ثبت راکون در خطبه سرا، تالش در مرداد 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت راکون در خطبه سرا، تالش در مرداد 1398

Record of Common Raccoon in Khotbeh-Sara, Talesh in August 2019

 

چکیدۀ این ثبت

اهمیت گونه: گونه مهاجم آسیب‌رسان قطعی

نام گونه: راکون Procyon lotor

شمار پستاندار: یک فرد

محل پایش: خطبه سرا، تالش

استان: گیلان

زمان پایش: 13 مرداد 1398

پایشگران: آقای میلاد عزیزی مهر

Type of important species: Increasing

Species: Common Raccoon Procyon lotor

No. of individuals: one individual

Place of observation: Raccoon in Khotbeh-Sara, Talesh

Province: Gilan

Period of observations: 4 August 2019

Observers: Milad Azizi-Mehr

 

ثبت کفتار راه راه در ابرکوه در تابستان 1394

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت کفتار راه راه در ابرکوه در تابستان 1394

Record of Striped Hyena in Abarkuh in summer 2015

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی

گونه: کفتار راه راه Hyaena hyaena

تعداد پستاندار: یک فرد

محل مشاهده: ابرکوه

استان: یزد

دوره مشاهدات: تابستان 1394

مشاهده کنندگان: آقای مسلم اکبری

Type of important species: IUCN Redlist

Species: Striped Hyena Hyaena hyaena

No. of individuals: one individual

Place of observation: Abarkuh

Province: Tazd

Period of observations: summer 2015

Observers: Moslem Akbari

تفاوتهای گرگ و شغال

تفاوتهای گرگ و شغال

 

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی زاده

 

نام علمی	Canis lupus	Canis aureus
نام انگلیسی	Grey Wolf	Golden Jackal
نام فارسی	گرگ	شغال
طول بدن	100 تا 160 سانتیمتر	70 تا 85 سانتیمتر
طول دم	30 تا 50 سانتیمتر	25 سانتیمتر
ارتفاع بدن	65 تا 80 سانتیمتر	40 سانتیمتر
وزن	20 تا 80 کیلوگرم	8 تا 10 کیلوگرم
ویژگی کلی	بزرگترین سگسان وحشی ایران	جثه متوسط- بزرگتر از روباه
سر	بزرگ و در قسمت عقب عریض	متوسط
چشمها	مورب	-
گردن	کوتاه و قطور	طول و ضخامت متوسط
گوشها	متوسط	متوسط و پهن
رنگ بدن	عمدتا خاکستری ولی به رنگهای سفید، نخودی، حنایی یا خاکستری تیره	رنگ پشت و دم خاکستری مایل به قهوه ای با رگه های سیاه- پهلوها گندمگون- زیر بدن سفید و نخودی
صورت	اطراف دهان سفید گاهی تا زیر چشمها	اطراف لبها، چانه و گلو سفید
پوزه	بلند و قدرتمند	باریک
دستها و پاها	بلند- دستها 5 انگشت که اولین انگشت بالاتر از بقیه است و پاها عقب 4 انگشت دارد.	متوسط- دستها 5 انگشت که اولین انگشت بالاتر از بقیه است و پاها عقب 4 انگشت دارد.
دم	کوتاه- برخلاف سگهای اهلی دم خود را بالا نمیگیرد. موهای انتهای دم تیره است.	کوتاه- در انتها نازک

منابع

Karami M., Ghadirian T. & Faizollahi K. 2016. The Atlas of Mammals of Iran. Department of the Environment, 290 pp.

-----

ثبت گربه پالاس در فردوس در مهر 1398

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت گربه پالاس در فردوس در مهر 1398

Record of Pallas’s Cat in Ferdows in October 2019

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: لیست سرخ جهانی (نزدیک تهدید)

گونه: گربه پالاس Otocolobus manul

تعداد پستاندار: یک فرد

محل مشاهده: منطقه حفاظت شده هلالی، بین بجستان و فردوس

استان: خراسان رضوی

دوره مشاهدات: مهر 1398

مشاهده کنندگان: آقای مهدی میرسیار

Type of important species: IUCN Redlist (NT)

Species: Pallas’s (Manul) Cat Otocolobus manul

No. of individuals: one individual

Place of observation: Helali PA, between Bajestan & Ferdows

Province: Khorasan-e Razavi

Period of observations: October 2019

Observers: Mehdi Mirsayyar

تفکیک گربه های ایران

تفکیک گربه های ایران

 

تهیه و تنظیم: ابوالقاسم خالقی زاده

 

نام علمی	Felis chaus	Felis silvestris	Otocolobus manul	Felis margarita
نام انگلیسی	Jungle Cat	Wild Cat	Pallas’s Cat	Sand Cat
نام فارسی	گربه جنگلی	گربه وحشی	گربه پالاس	گربه شنی
طول بدن	55-94 سانتیمتر	50-80 سانتیمتر	45-62 سانتیمتر	39-57 سانتیمتر
طول دم	20-31 سانتیمتر	25-35 سانتیمتر	20-31 سانتیمتر	28-35 سانتیمتر
ارتفاع بدن	35-40 سانتیمتر	30-40 سانتیمتر	25-38 سانتیمتر	24-30 سانتیمتر
وزن	5 تا 12 کیلوگرم	3 تا 6 کیلوگرم	2.5-4.5 کیلوگرم	1.3 تا 3.4 کیلوگرم
ویژگی کلی	بزرگتر از گربه وحشی	خالهای بدن	خالهای پیشانی	موهای بین انگشتان
گوشها	در انتها گرد	بزرگ و مثلثی شکل	به نسبت کوچک	به نسبت بزرگ
رنگ بدن	خاکستری تا قهوه ای مایل به قرمز	قهوه ای تا خاکستری	خاکستری تا قرمز	خاکی تا خاکستری زرد
خالهای بدن	ندارد	خالهای مشخص روی بدن بزرگتر از گربه اهلی	فقط در پیشانی	ندارد
صورت و پیشانی	ساده		پیشانی خالهای کوچک- نوار سفید از انتهای چشمها تا پایین صورت	پیشانی چند راه راه طولی- از دو طرف چشمها یک نوار بلند و نازک خرمایی تا کنار صورت
پوزه	جلو و زیر پوزه سفید	کوتاه	قهوه ای قرمز- زیر پوزه سفید	کوتاه- جلو و زیر پوزه سفید
دستها و پاها	گاهی چند نوار تیره	بلند و باریک	ساده و بدون نوار	چند نوار تیره- رشد موها بین انگشتان پا
دم	کوتاه با 2-3 حلقه سیاه	پرمو و بلند با نوک پهن و معمولا سیاه رنگ	بلند و قطوربا انتهای سیاه	کوتاه با 2-3 حلقه سیاه

منابع

Karami M., Ghadirian T. & Faizollahi K. 2016. The Atlas of Mammals of Iran. Department of the Environment, 290 pp.

-----

ثبت گربه جنگلی در شوشتر در مهر1397

ثبت گونه های مهم پستانداران ایران

Records of important mammal species of Iran

ثبت گربه جنگلی در شوشتر در مهر1397

Record of Jungle Cat in Shushatr in October 2018

 

خلاصه اطلاعات این ثبت:

نوع اهمیت گونه: پراکنش جدید

گونه: گربه جنگلی Felis chaus

تعداد پستاندار: یک فرد

محل مشاهده: استخرهای پرورش ماهی کارون، شوشتر

استان: خوزستان

دوره مشاهدات: مهر 1397

مشاهده کنندگان: آقای عبدالحسین بهرامی پور

توضیحات: گونه جدید برای این ناحیه

Type of important species: New distribution

Species: Jungle Cat Felis chaus

No. of individuals: one individual

Place of observation: Karun fishpond, Shushtar

Province: Kermanshah

Period of observations: October 2018

Observers: Abdolhossein Bahramipour

Remarks: New species for this area